Amerykanie mają Warrena Buffetta – czł‚owieka nazywanego często maszynką… do pomnażania pienię™dzy klientów. Polacy też już wiedzą…, że na rynku kapitałowym można, co prawda, inwestować samodzielnie, ale jeś›li się nie chce lub nie może, lepiej powierzyć‡ pienią…dze specjalistom licencjonowanym przez Komisję™ Papierów Wartościowych i Giełd. Na razie, mimo że zezwolenie na taką… dział‚alność posiada kilkadziesią…t podmiotów, w tym biura maklerskie, zaledwie ok. dziesię™ciu firm rzeczywiś›cie świadczy tego rodzaju usługi. A jeszcze mniej zarządza prywatnymi portfelami. W tym roku odpowiednie uprawnienia uzyskały również Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych. Jednak wybór na pewno nie bę™dzie przez to ł‚atwiejszy.
Marcin Winnicki, zarządzają…cy portfelami w Pioneer Pekao Investments uważa, że decydujące znaczenie przy wyborze funduszu inwestycyjnego czy asset management, mają wyniki.
– Najważniejsze, żeby nie tylko był‚y dobre, ale również powtarzalne przez kilka kolejnych lat – radzi Winnicki.
Podobną… opinię™ prezentuje wię™kszość zarządzają…cych. Ale samo porównywanie stóp zwrotu portfeli inwestycyjnych czy renomy instytucji oferujących usługę asset management nie każdemu potencjalnemu klientowi wystarczy do podję™cia decyzji. Nieprzekonani bę™dą szukali dodatkowych lub zgoł‚a innych zachęt. Choćby referencji dotyczą…cych konkretnej osoby, która inwestuje przekazane jej fundusze. Krótko mówiąc, informacji, komu warto powierzyć‡ oszczę™dnoś›ci. Jednak zdobyć‡ dziś w Polsce wiedzę, kto jest naprawdę dobry na tym rynku, a kto zaledwie przecię™tny, wcią…ż nie jest łatwo.
Przedstawianiu zarządzają…cych portfelami w ramach asset zdecydowanie sprzeciwia się np. ING.
– Nasza firma w zasadzie zawsze unikał‚a takiego sposobu prezentacji
– tłumaczy Monika Wróblewska z ING Investment Funds Corporation. – Wynika to przede wszystkim ze strategii grupy ING: promowania pracy zespoł‚owej i zespoł‚owego podejmowania decyzji. Unikamy gwiazdorstwa. Za wynik (dobry lub zł‚y) odpowiedzialny jest zespół inwestycyjny, a nie osoba fizycznie przypisana do konkretnej strategii.
Gdzie indziej też uważają… na sł‚owa. Autopromocja przychodzi zarządzają…cym z trudem, choć z założenia, przy produktach tak elitarnych jak private banking czy właśnie asset, zatrudniani są… doradcy z tzw. wyższej pół‚ki. Pracują w niewielkich, zwykle 5 – 6-osobowych zespoł‚ach, a każdy z nich odpowiada za wybrany segment rynku.

Skromni i z zasadami

– Pani chce, żebym mówił‚ o sobie? – pyta jeden z zarządzają…cych wyraźnie zbity z tropu, choć w końcu decyduje się na rozmowę™. – Cóż, nie wiem, czy potrafią™.
Polscy zarządzają…cy przez wrodzoną… skromność czy też z innych, sobie tylko znanych przyczyn, starają… się w publicznych wypowiedziach nie przeceniać wartości ludzi konstruujących portfele inwestycyjne.
– Zdarza się, że w jednym roku ktoś pokaże wynik bardzo dobry, a w nastę™pnym fatalny – podkreśla Marcin Winnicki. – A takie wahania źle świadczą o zarządzają…cym. W jednym roku można mieć‡ po prostu szczꙶ›cie.
Nawet jeś›li tak jest, to nie znaczy jeszcze wcale, że klient nie powinien znać nazwiska osoby, która zarządza jego, niemałymi przecież, pienię™dzmi.
– Inwestor powinien wiedzieć‡, kto inwestuje pienią…dze w jego imieniu – zauważa Piotr Przedwojski, który zarządza funduszami akcji w BZ WBK AIB. – Ta informacja z całą… pewnością mu nie zaszkodzi. A jednak wydaje mi się, że kontakt z zarządzają…cym nie zawsze jest wskazany. Jeśli jakiś inwestor do mnie dociera, to od razu zalecam mu zmianą™ strategii.
Dlaczego? Wcale nie ze wzglę™du na nadmierną dociekliwość klienta.
– Widać musi się obawiać o swoje pienią…dze, skoro zależy mu, by zarządzają…cy podtrzymywał go na duchu – są…dzi Przedwojski.
Z kolei, jak podkreśla Stanisław Markowski, wiceprezes Credit Suisse Asset Management odpowiedzialny za sprzedaż, w tej firmie jest regułą…, że klient zna doradcę™ inwestycyjnego, który zarządza jego portfelem. I jeś›li chce, może być‡ z nim w stał‚ym kontakcie.
– Jest to możliwe dzię™ki przyjętej przez nas zasadzie obsługiwania wyłącznie wąskiej grupy zamożnych klientów indywidualnych i dużych inwestorów instytucjonalnych – tłumaczy Stanisław Markowski. – Doradca pracuje w zespole i lokuje powierzone środki na podstawie umowy precyzyjnie określającej tzw. wytyczne inwestycyjne portfela. A skoro tak, temperament czy osobowość zarządzają…cego nie powinny być‡ istotne dla inwestora.
Osoba zarządzają…cego jest jednak ważna nie tylko ze wzglę™du na dobre samopoczucie klienta i możliwość łą…czenia przez niego decyzji inwestycyjnych z konkretnymi osobami.
– Zarządzający jest bardzo ważny, bo przecież to właśnie on osobiście decyduje w co bę™dzie inwestował‚ – tłumaczy Grzegorz Szymań„ski, szef zarządzają…cych w CAIB Investment Management. – Komitet inwestycyjny w naszej firmie nakłada na niego pewne ogólne ograniczenia, najczęściej jednak zachowuje on dużą… dozę™ autonomii. W ramach polityki inwestycyjnej naszych funduszy ani ja, ani nikt inny nie ma prawa np. nakazać zarządzają…cemu kupowania akcji, których on kupić‡ nie chce. Można mu natomiast nakazać, by pewnych walorów nie kupował ze wzglę™du na duże ryzyko inwestycyjne. Jednak zdarza się to niesłychanie rzadko. Można więc powiedzieć‡, że zarządzają…cy jest niezależny w 99 procentach.

Gwiazdy był‚y dwie i świecił‚y krótko

Firmy oferujące asset management zapewniaja, że dzię™ki ich usługom klient dostanie portfel inwestycyjny indywidualnie dopasowany do swoich potrzeb, zyska osobistego opiekuna i wreszcie – oszczę™dzi sporo czasu. Z reguły jednak nie epatują… potencjalnych klientów „nazwiskami” .Dlaczego? Wedł‚ug wię™kszoś›ci zarządzają…cych, gwiazdorów w tym fachu po prostu w Polsce nie ma.
– Jest kilka powodów, dla których nie ma u nas wielkich nazwisk wśród zarządzają…cych – tłumaczy Marek Fido, dyrektor departamentu zarzą…dzania portfelowego w Fortis Securities.
– Dział‚amy na młodym rynku: asset management zaczął‚ się na dobre rozwijać w Polsce jakieś› dwa lata temu, a szerzej pojęty rynek kapitałowy – niewiele ponad 10 lat temu.
Jak zachowują… się na tak młodym rynku równie młodzi stażem klienci?
– Zdarza się, że zmieniaja firmę w ślad za „swoim” zarządzają…cym – tłumaczy Marek Fido. – Jednak osoby, które dopiero zaczynają… korzystać z usług asset, z reguły nie analizują…, skąd i dokąd przeszedł zarządzają…cy i jak mu szło w poprzedniej firmie.
Wię™kszość ekspertów twierdzi, że nie da się ocenić‡ osiągnięć zarządzają…cego w perspektywie krótszej niż pięć lat. Czasem jednak, jeżeli wzrost wartości portfela przez niego zarzą…dzanego okazuje się spektakularnie lepszy niż u konkurencji, nazwisko takiego wyczynowca szybko wypł‚ywa.
– Był‚o kilka takich osób w przeszł‚ości – opowiada Grzegorz Szymański. – Osób, które osiągn곂y znakomite wyniki. Ale ponieważ rynek cał‚y czas się zmienia, a ich strategie nie zostały dostosowane do tego zmieniającego się rynku, dzisiaj te wyniki nie są… już tak fascynujące. Nie oznacza to oczywiś›cie, że w przyszłoś›ci ich blask nie wróci. Pojawienie się gwiazdy jest zresztą dobre dla rozwoju i edukacji całego rynku. O takich osobach się pisze, ich się słucha i czyta z ciekawością…. Oni, poprzez swoje wypowiedzi, przyciągają… nowe osoby do rynku kapitałowego.
Jeszcze dwa lata temu taką… osobą był Robert Nejman. Zarządzającą…, której nazwisko i zasługi na począ…tku XXI w. wymieniano niemal równie często była Beata Kielan z TFI Skarbiec. Co się z nią… stał‚o? Oficjalnie nikt nie powie. Nieoficjalnie zaś powtarzana jest opinia, że swoje pięć minut już miał‚a i teraz trudno byłoby jej wrócić do gry. Prawdopodobnie te dwa zupełnie różne przypadki przyczyniły się do ostrożniejszego dziś typowania liderów. Tym bardziej że nie ma ku temu odpowiedniej atmosfery. Na rynku doradców inwestycyjnych panuje bowiem spora rotacja. Rzadko się zdarza, by w tej branży jedna osoba pozostawała przez dłuższy czas na tym samym stanowisku w tej samej firmie. Zarządzający często zmieniaja pracą™, i to nie na analogiczne stanowisko u konkurencji, ale raczej na inne miejsce w ramach tej samej grupy kapitałowej.