Wyraźnie widoczne jest jeszcze jedno: podobnie jak w Polsce, również w Europie prezesi spółek kontrolowanych przez skarb państwa zarabiają znacznie mniej niż ich koledzy w spółkach prywatnych. W dziesiątce europejskich prezesów-krezusów dobrze ilustruje to przypadek szefa francuskiej spół‚ki EDF. W 2007 zarobił 800 tys. euro, podczas gdy szefujący Roche, spółce o podobnej wartości giełdowej, F.B.Hummer otrzymał ponad 5 mln euro.
W zwią…zku z 700 mld dolarów pomocy, jaką Skarb Federalny wsparł amerykań„skie instytucje finansowe, również w USA szykują się ograniczenia wynagrodzeń. Zgodnie z zasadami ustalonymi przez Kongres nowi prezesi dofinansowanych instytucji nie bę™dą mogli zarabiać więcej niż 500 tys. dolarów rocznie. – Jeśli firmy bę™dą chciały im zapł‚acić więcej, bę™dą mogł‚y uczynić to tylko z zysku spół‚ki. Na to nie zdecyduje się prawdopodobnie żadna rada nadzorcza. Powstaje więc właśnie coś w rodzaju amerykań„skiej wersji naszej ustawy kominowej - mówi Bogdan Dąbrowski.
Ekspert Hay Group uważa też, że obecny kryzys przyspieszy jeszcze jedną tendencję: prezesi bę™dą coraz częściej wynagradzani akcjami spółek tylko w sytuacjach, gdy przyczynią się do wzrostu ich wartości. – To tendencja rosnąca i odmienna od stosowanej do dzisiaj – mówi Bogdan Dąbrowski. - Dotychczas wszak w USA akcje i opcje na akcje prezesi otrzymywali przede wszystkim za długoletni staż pracy. miał‚y one też charakter lojalnościowy i pomagały utrzymać prezesa w spółce. Teraz akcje i opcje bę™dą miał‚y charakter warunkowy: prezes bę™dzie je otrzymywał tylko wtedy, gdy w cią…gu 3-5 lat uda mu się doprowadzić spółkę do określonych rezultatów.
Badanie Hay Group dowodzą, że po raz pierwszy za najbardziej rozpowszechniony, dł‚ugoterminowy motywator w Stanach Zjednoczonych uznano wynagrodzenie zależne od efektów pracy, nie zaś – jak w latach ubiegłych – akcje i opcje na akcje. Waga opcji na akcje spadła z 42 proc. do 37 proc. – Ta znacząca zmiana rodziła się przez kilka lat – po korektach w zasadach księgowości, po skandalach Ekronu i WorldComu, a ostatnio po wprowadzeniu nowych zasad jawności przez komisję US Securities and Exchange. Rok 2007 rozpoczyna nową erę w zasadach wynagradzania prezesów – mówi Irv Backer, National Practice Head, amerykań„skiego oddział‚u Hay Group.

Prezesowskie wynagrodzenia w Polsce

Prezesi najwię™kszych polskich spółek zarabiają wielokrotnie mniej niż ich koledzy w innych krajach Europy lub w Stanach Zjednoczonych. - Nie powinno to nikogo dziwić, bo przecież zarządzają spółkami znacznie mniejszymi i działającymi w skromniejszej skali, a więc ponoszą zupełnie inną odpowiedzialność – mówi Bogdan Dąbrowski.
To, co zaskakuje, to całkowicie odmienna struktura wynagrodzeń polskich prezesów. Jest niemal lustrzaną odwrotnością struktury amerykań„skiej. Najwię™kszą ich czꙶć, bo aż 71 proc. stanowi pensja podstawowa, a premia roczna i nagroda dł‚ugoterminowa, odpowiednio 17 i 12 proc.
- Struktura wynagrodzeń prezesów amerykań„skich pozwala na uzależnienie ich wynagrodzeń od osią…gania celów biznesowych. W wię™kszoś›ci firm za Atlantykiem nieefektywne dział‚anie przekłada się na zerowe premie prezesa. W Polsce jest inaczej: wynagrodzenie bezpoł›rednie stanowi najważniejszą czꙶć pensji prezesa, niezależnie od jego efektywności i stanu firmy – mówi Bogdan Dąbrowski.
Jednak zaznacza on, że zmiany w strukturze wynagrodzeń docierają także i do nas, i coraz wyraźniej roś›nie znaczenie premii rocznej oraz nagrody dł‚ugoterminowej.

Hay Group przeprowadziła badanie w 200 firmach o rocznych przychodach przekraczających 5 mld dolarów, które złożyły wstę™pne deklaracje podatkowe po 1 października 2007 roku.