Akuszer - napisał‚ na swojej wizytówce jeden z francuskich coachów, bo tak jak poł‚ożna pomaga przyjść na świat dziecku, tak coaching pozwala narodzić się na nowo menedżerowi. Rozwiązywanie jakich problemów wspiera coaching? Krzysztof Mazur, partner w firmie People, krzywi się na słowo "problem".
- W języku polskim rodzi ono negatywne skojarzenia - wyjaś›nia. - Wolą™ mówić‡ o wyzwaniach, z którymi musi się zmierzyć‡ menedżer. Coach nigdy nie rozwią…zuje wszystkich jego kłopotów, ale pomaga mu znaleźć‡ w sobie siłę™ do samodzielnego zmierzenia się z przyszłymi zadaniami.
Nie rozwiąże problemów, uczyni za to coś równie ważnego - stworzy przestrzeń, w której menedżer nie bę™dzie się bał mówić‡ o swoich wątpliwościach. Oto te najczęściej wypowiadane: "Czy chcą być‡ tu, gdzie jestem?", "Czy identyfikują się z firmą…?", "Czy jestem wystarczająco kreatywny?".
- To pytania tabu - wyjaś›nia Krzysztof Mazur. - Ludzie na kierowniczych stanowiskach tłumią je w sobie, a w rzeczywistości są… one kluczowe dla rozwoju ich kariery i firmy.
- Ludzie na wysokich stanowiskach mogą… się czasem czuć bardzo samotni - dodaje Corinne Klajda, managing partner w Accord Group Polska. - Nie mogę nikomu powiedzieć‡: "Czuję™, że nie jestem wystarczająco dobry". Takie wątpliwości można omówić właśnie z coachem, profesjonalistą niezwiązanym z danym przedsiębiorstwem, a więc zdystansowanym wobec jego wewnę™trznych spraw, który jednocześnie gwarantuje cał‚kowitą… dyskrecję™.
Paweł‚ Sopkowski, właściciel spół‚ki Ergo Partners, podkreśla zaś, że coach nie zdejmie z menedżera odpowiedzialności za firmę™ i osobisty rozwój.
- Klienci często oczekują… od nas protezy zamiast trwałego rozwiązania problemów - mówi Sopkowski. - Na przykł‚ad dyrektor handlowy ma złą… kategoryzację™ produktów i nie panuje nad sprzedażą… w regionach. Może naciskać, bym zrobił z tym porzą…dek za niego, ale przecież nie o to w tym chodzi. Moją… rolą… jest taka współpraca z klientem, by to on sam znalazł w sobie siłę i pomysły na naprawę trudnej sytuacji.

Ważna jest tylko przyszł‚ość

W praktyce coaching zaczyna się zwykle od określenia profilu osobowego wspieranego menedżera. Wypełnia on ankietę składającą się z kilkudziesię™ciu pytań„, które pozwolą… określić‡ jego typ osobowości, słabe i silne strony. Może się z niej dowiedzieć‡, że np. nadmiernie zwleka z podejmowaniem decyzji oraz ogranicza kreatywność podległ‚ego sobie zespoł‚u, za to w swoich działaniach kieruje się żelazną… logiką…, a także dużą… determinacją….
Potem przychodzi kolej na wywiady ze współpracownikami (ważne, aby w tej grupie znaleźli się ludzie pracujący na różnych szczeblach organizacji - od dyrektora do asystentki) oraz partnerami biznesowymi. Menedżer przedstawia listę kilkunastu nazwisk, z której coach wybiera kilka osób i (zachowując ich dane w tajemnicy) rozmawia o zaletach oraz wadach "coachowanego". Dzięki temu menedżer dowiaduje się, jak ocenia go otoczenie. Może się m.in. okazać, że jest postrzegany jako wiarygodny i uczciwy, ale niezbyt uważnie słuchający podwładnych oraz zbyt często podnoszący głos. Zdobyte w ten sposób informacje są… podstawą… do spotkań z coachem (zwykle odbywają… się one przez rok raz na miesiąc). Podczas nich z reguły nie jest lekko, a menedżerowie, którzy przeszli coaching, często wspominają…, że pierwsza rozmowa mocno ich zirytował‚a. "Co tak naprawdą chciał‚byś› osią…gnąć w życiu?", "Co sprawia ci najwię™kszą satysfakcję™?", "Jak myślisz, co powoduje, że współpracownicy uważają cię za aroganta?" - to tylko kilka prostszych pytań„, jakich można się spodziewać od coacha. Trzeba się również pogodzić z tym, że coach - w odróżnieniu od współpracowników z własnej firmy - nie bę™dzie potakiwał‚, empatycznie kiwając głową. Próba przerzucenia odpowiedzialności na inne osoby albo uzasadnianie bieżą…cych problemów wydarzeniami z przeszłości zostaną… prę™dko zastopowane.
- Nie liczy się to, co było, ważna jest tylko przyszł‚ość - Magdalena Guillet, prezes Cegos Polska, wyjaś›nia kluczową różnicę™ pomię™dzy coachingiem a psychoterapią…. - Wiele kłopotów menedżerów bierze się stąd, że nie akceptują… siebie w otaczającej ich rzeczywistości. Twierdzą, że już się nie zmienią…, ale właśnie coaching pomaga im lepiej przystosować się do panujących warunków. Jeżeli się tylko chce, można przecież skutecznie poprawiać i swoje zachowanie, i postępowanie.

Jedno spotkanie- jeden cel

Każde spotkanie koncentruje się zazwyczaj na konkretnym zagadnieniu - jak zarzą…dzanie czasem, ustalanie celów strategicznych czy relacja mię™dzy życiem osobistym a pracą. Na koniec klient ustala z coachem zadania, które zrealizuje do dnia nastę™pnej rozmowy. Może to być‡ np. szczegół‚owe opisywanie przez tydzień swoich dział‚ań (przydatne do analizy efektywności zarzą…dzania czasem), zobowią…zanie do szybszego podejmowania decyzji albo chociażby uważniejszego wysłuchiwania podwładnych.
Z opinii rozmówców Manager Magazin wynika, że polscy menedżerowie muszą… się zmierzyć‡ z dwoma głównymi wyzwaniami. Pierwszym, i najwię™kszym, są… rzecz jasna trudności związane z relacjami mię™dzyludzkimi.
- Śšwietni profesjonaliś›ci często z trudem układają swoje relacje z otoczeniem - trafnie zauważa pewną prawidł‚owość Magdalena Guillet.
A Corinne Klajda ocenia, że wysokie IQ - którym z reguły charakteryzują… się szefowie - zazwyczaj nie idzie w parze z wysoką inteligencją… emocjonalną…. Problemy wynikają… stą…d, że wcią…ż wielu menedżerów zakłada, iż skoro kierują… firmą…, to wiedzą… najlepiej, a pracownicy mają jedynie wykonywać polecenia. Tyle że takie podejście nie sprawdza się we współ‚czesnym, permanentnie zmieniającym się otoczeniu. Odpowiednie uł‚ożenie sobie relacji z podwładnymi i szefami wymaga głównie precyzyjnego poznania swoich słabych stron. Czasem o jakości kontaktów z zespoł‚em decydują… szczegóły. Na przykł‚ad pewien dyrektor miał‚ nieprzyjemny zwyczaj w trakcie rozmowy bujać się w fotelu, a do tego postukiwać oł‚ówkiem w blat biurka.
- Nikt z podwładnych nie miał‚ odwagi powiedzieć‡ mu, że to oznaka lekceważenia dla rozmówcy, bardzo utrudniajaca komunikację™ - mówi Klajda.
Coach, jako osoba z firmą niezwiązana, może sobie pozwolić‡ na komfort mówienia o takich sprawach wprost. Jeśli to konieczne, nie boi się także powiedzieć‡ prezesowi: "Nie pozwolił‚eś› mi dokoń„czyć‡ zdania. Ludzie mogą… to odbierać jako arogancję™". Reakcja? Na począ…tku zwykle szok, irytacja i zł‚ość, ale potem - nieomal zawsze - refleksja oraz uświadomienie sobie negatywnych skutków swoich zachowań„.
- Czasem menedżer potrzebuje kogoś›, kto go wysłucha, a czasem - sparingpartnera, z którym bę™dzie się mógł‚ sprzeczać i ostro dyskutować - podsumowuje problem Sopkowski. - Dobry coach natychmiast wyczuwa zmieniające się potrzeby klienta.