Wybór coacha to rzeczywiś›cie ważna decyzja i to niezależnie od tego czy rzecz dotyczy coachingu zamawianego prywatnie, czy też korporacyjnego, realizowanego w ramach organizacji. Z tym pierwszym sprawa jest na pozór prostsza. Klient jest jednocześnie sponsorem, czyli zamawiającym. Ma pełną swobodę wyboru coacha. Z drugiej strony jest mu znacznie trudniej uzyskać taki przegląd rynku, na jaki może sobie pozwolić wyspecjalizowana komórka w firmie. Polega zatem na poleceniach znajomych lub przegląda liczne strony internetowe prezentujące sylwetki coachów.
Nieco inaczej jest w przypadku coachingu korporacyjnego, w którym to zwykle dział‚ HR (zasobów ludzkich) wybiera firmę – dostawcę usług coachingowych lub ustala listę coachów współpracujących. Pracownik firmy - klient coachingu może wtedy co prawda wybierać jedynie w obrę™bie osób wskazanych przez firmy lub tzw. freelancerów (wolnych strzelców) zaproszonych do współpracy, ale dostaje możliwość spotkania z kilkoma potencjalnymi coachami i wybrania tego, który najbardziej przypada mu do gustu. Dodatkowo na ogół ma gwarancję, że lista coachów, którą dostał jest efektem starannego procesu selekcyjnego, dokonanego przez osoby mające doświadczenie w wybieraniu dostawców usług rozwojowych.

W każdym wypadku dochodzi w pewnym momencie do spotkania klienta z jego potencjalnym coachem. Takie sesje próbne, zwane „castingami”, nie są… uwielbiane przez coachów. Po trosze dlatego, że mało kto lubi uczestniczyć‡ w tego typu wydarzeniach i każdorazowo potwierdzać swoją wartość (być‡ może wielokrotnie już udowodnioną w pracy z poprzednimi klientami). Często istnieje również sprzeczność pomię™dzy zrobieniem dobrego wrażenia na potencjalnym kliencie, a dostarczeniem mu rzeczywistego wsparcia, które nie zawsze musi być‡ doś›wiadczeniem łatwym czy przyjemnym. Nie mniej takie sesje próbne są… praktyką powszechnie stosowaną i coachowie nie mogą… się na nią „obrażać”. Teoretycznie również coach mógłby w wyniku takiej sesji stwierdzić, że z jakiś powodów nie chce z danym klient pracować (bo na przykł‚ad ma nierealistyczne oczekiwania wobec coachingu, których nie da się zaspokoić).
Sesja próbna jest decydującym doś›wiadczeniem, które daje klientowi podstawę do decyzji o wyborze konkretnego coacha. Jakie zatem kryteria wyboru wziąć pod uwagę™?
Klient powinien mieć‡ do swojego coacha zaufanie, jako do czł‚owieka i fachowca (etyka, profesjonalny warsztat), a ponadto czuć dobrą „chemię”, która pomoże mu podejmować osobiste odkrycia i eksperymenty w atmosferze wolności, bezpieczeństwa i koncentracji na swoich celach. Z powyższego wynika, że podstawową przesłanką powinna być‡ INTUICJA klienta. Warto jej zaufać i badać ją… na różne sposoby. Ważne jest tak zwane „pierwsze wrażenie”, jakie są… efekty pierwszej sesji widziane z perspektywy kilku dni, czy nawet tygodni. Chodzi tu nie tylko o emocje, z natury rzeczy ulotne, ale też czy po sesji pozostało cokolwiek inspirującego, dającego do myś›lenia, coś, co okazało się choćby najdrobniejszą realną wartością. miał‚em kiedyś sesję próbną z menedżerem, który był w przededniu ważnego wydarzenia firmowego. Uczyniliśmy je przedmiotem sesji próbnej. Kiedy po kilku miesią…cach przerwy w kontaktach otrzymałem informację, że zostałem wybrany jako coach, właśnie ten temat wrócił w trakcie pierwszych sesji. Usłyszałem od klienta, że ta próbna sesja zmusiła go do pogłębionej refleksji nad sposobem, w jaki podchodził do określania celów wydarzeń z udziałem swojego zespoł‚u.

Wybierając coacha oczywiś›cie warto, na ile to możliwe, zasięgnąć opinii o nim, o firmie, w której pracuje. Można także poprosić o możliwość spotkania z jedną, ewentualnie dwiema osobami. Tu dygresja – z obserwacji, które poczyniliśmy w zespole coachów DBM wynika, że częściej castingi „wygrywały” osoby, które jako ostatnie prowadziły sesję próbną z danym klientem. Może to oznaczać, że te dwie pierwsze brały na siebie trud zapoznania klienta z istotą coachingu, a dopiero trzecia wchodziła na przygotowany już grunt, mając wię™kszą szansę na skupienie się na problemie klienta, nie poł›więcając już tak wiele czasu na „oswojenie” go z metodą. Klient niewiele może poradzić na „efekt trzeciego”, ale dobrze, aby był świadom, że tego typu zniekształcenia w odbiorze mogą mieć‡ miejsce.
Pewnych dział‚ań NIE WARTO podejmować dokonując dla siebie wyboru coacha. Po pierwsze: nie ma sensu spotykać się ze zbyt wieloma kandydatami.. Może się tu ujawnić pokusa szukania coacha, który bę™dzie „łatwy i przyjemny”, a jak już wcześ›niej napisałem, dobry coaching nie zawsze musi być‡ doś›wiadczeniem komfortowym. Nie warto też zmieniać coacha po pierwszych 2-3 sesjach. Zdarza się, że właśnie wtedy klient przeżywa pewien kryzys, zniechęcenie i wątpliwości co do tego czy ten proces w ogóle ma sens. To w wielu przypadkach normalny etap, który wymaga od klienta konfrontacji z czymś niewygodnym lub trudnym po to, aby następnie przejść do pozytywnych rozwiązań.

Dobrze także odejść od stereotypu utrzymują…cego, że dobry coach to absolwent psychologii lub był‚y terapeuta, czy wręcz przeciwnie – że menedżerowi może pomóc tylko ktoś, kto sam ma doświadczenia menedżerskie. Nie ma tu żadnej reguły, choć rozumiem, że dyrektor dużej firmy, w wieku trochę ponad lat czterdzieści może odczuwać opór przed odsłanianiem swoich słabości przed dziesięć lat młodszą osobą, o nieporównanie mniejszym stażu zawodowym i doświadczeniu życiowym.
Coaching jest w Polsce fenomenem nadal stosunkowo młodym.. Istnieje wiele szkół kształcących kandydatów na coachów wedł‚ug różnych modeli i podejść. Wśród ich absolwentów są… osoby rzeczywiś›cie bę™dące już coachami lub wchodzące w ten sposób do zawodu.. Kursy kończy także duża liczba osób, które znalazły się tam w sytuacji karierowego lub życiowego dylematu czy rozdroża. Na zajęciach usłyszały, że po ich ukończeniu mogą „iść w świat” i czynić go lepszym coachując innych. To nieco bałamutne, ale kuszące wyzwanie trafia na podatny grunt, zwłaszcza u osób, które znalazły w coachingu rozwią…zanie własnych problemów, uznając jednocześnie coaching za odpowiedź na pytanie „co robić dalej?”. Niejedna z nich to naturalny talent, ale wybierając coacha trudno to zidentyfikować, zwłaszcza w toku jednej sesji próbnej.
Wybierając coacha nie warto kierować się jedynie nazwą ukończonej szkoły, czy nawet okazywanymi certyfikatami. Te są… ważne, a bę™dą w przyszłoś›ci coraz ważniejsze i bardziej wiarygodne. Nic jednak nie zastąpi zdroworozsądkowej oceny kariery coacha, jego drogi do coachingu.
Mówiąc wprost: czy jest to profesjonalista, który żyje z coachingu (o co ł‚atwiej dopytać) i realizuje w tej pracy swoje powołanie (o co już trudniej zapytać, a co klient w wię™kszym stopniu musi pozostawić swojej intuicji) czy też osoba, która coaching traktuje bardziej jako hobby.